Πανελλήνιες 2011-Χημεία Θετικής Κατεύθυνσης

ΘΕΜΑ Α
Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.
Α1. Το στοιχείο που περιέχει στη θεμελιώδη κατάσταση τρία ηλεκτρόνια στην 2p υποστιβάδα έχει ατομικό αριθμό:
α. 5
β. 7
γ. 9
δ. 15 Μονάδες 5
Α2. Από τα παρακάτω ανιόντα, ισχυρότερη βάση κατά Brönsted-Lowry είναι:
α. HCOO¯
β. NO3¯
γ. Cl¯
δ. ClO4¯ Μονάδες 5
Α3. Από τα παρακάτω διαλύματα, μεγαλύτερη ρυθμιστική ικανότητα έχει:
α. CH3COOH 0,1M – CH3COONa 0,1M
β. CH3COOH 0,01M – CH3COONa 0,01M
γ. CH3COOH 0,5M – CH3COONa 0,5M
δ. CH3COOH 1,0M – CH3COONa 1,0M Μονάδες 5
Α4. Ο δεσμός μεταξύ του 2ου και του 3ου ατόμου άνθρακα στην ένωση HC≡C–CH=CH2 δημιουργείται με επικάλυψη υβριδικών τροχιακών:
α. sp3–sp3
β. sp–sp2
γ. sp2–sp3
δ. sp3–sp Μονάδες 5
A5. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Οι τομείς s και p του περιοδικού πίνακα περιέχουν 2 και 6 ομάδες αντίστοιχα.
β. Ο αριθμός τροχιακών σε μία υποστιβάδα, με αζιμουθιακό κβαντικό αριθμό ℓ, δίνεται από τον τύπο: 2ℓ+1.
γ. Το pH υδατικού διαλύματος NaOH συγκέντρωσης 10-8 Μ είναι 6.
δ. Κατά την προσθήκη ΗCl στο προπίνιο, προκύπτει ως κύριο προϊόν το 1,2–διχλωροπροπάνιο.
ε. Κατά την προσθήκη Na σε αιθανόλη, παρατηρείται έκλυση αερίου. Μονάδες 5
ΘΕΜΑ Β
Β1. Δίνονται τα άτομα/ιόντα: 12Mg2+, 15P, 19K, 26Fe2+.
α. Να γράψετε τις ηλεκτρονιακές δομές τους (κατανομή ηλεκτρονίων σε υποστιβάδες). (μονάδες 4)
β. Να γράψετε τον αριθμό των μονήρων ηλεκτρονίων που περιέχει καθένα από τα άτομα/ιόντα:
15P, 19K, 26Fe2+ (μονάδες 3)
Μονάδες 7
Β2. Να αιτιολογήσετε τις επόμενες προτάσεις:
α. Η 1η ενέργεια ιοντισμού του 17Cl είναι μεγαλύτερη από την 1η ενέργεια ιοντισμού του 16S.
β. Η αντίδραση: HNO3 + F¯ NO3¯ + HF, είναι μετατοπισμένη προς τα δεξιά.
γ. Κατά την αραίωση ρυθμιστικού διαλύματος σε σχετικά μικρά όρια, το pH του διατηρείται πρακτικά σταθερό.
δ. To pH στο ισοδύναμο σημείο, κατά την ογκομέτρηση διαλύματος NH3 με πρότυπο διάλυμα HCl, είναι μικρότερο του 7.
ε. Κατά την προσθήκη HCN σε καρβονυλική ένωση και στη συνέχεια υδρόλυση του προϊόντος, προκύπτει 2–υδροξυοξύ.
Μονάδες 10
Β3. Κάθε μία από τις ενώσεις: HCH=O, HCOOH, CH3CH=O και CH3COOH, περιέχεται αντίστοιχα σε τέσσερις διαφορετικές φιάλες.
Πώς θα ταυτοποιήσετε την ένωση που περιέχεται σε κάθε φιάλη, αν διαθέτετε μόνο τα εξής αντιδραστήρια: α. αντιδραστήριο Fehling, β. διάλυμα Ι2 παρουσία NaOH, γ. όξινο διάλυμα KMnO4. Να γράψετε τις παρατηρήσεις στις οποίες στηριχτήκατε για να κάνετε τις παραπάνω ταυτοποιήσεις.
Μονάδες 8
ΘEΜΑ Γ
Γ1. Δίνονται οι παρακάτω χημικές μετατροπές:
Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των οργανικών ενώσεων Α, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Θ. Μονάδες 14
Γ2.Διαθέτουμε ομογενές μείγμα δύο αλκοολών του τύπου C3H8O. Το μείγμα χωρίζεται σε δύο ίσα μέρη.
i. Το 1ο μέρος αντιδρά με περίσσεια διαλύματος Ι2+ΝaOH και δίνει 78,8 g κίτρινου ιζήματος.
ii. Το 2ο μέρος απαιτεί για την πλήρη οξείδωσή του 3,2L διαλύματος ΚΜnO4 0,1M παρουσία H2SO4.
Να βρεθούν τα mol των συστατικών του αρχικού μείγματος. Δίνεται: Mr(CHI3)= 394
Μονάδες 11
ΘΕΜΑ Δ
Διαθέτουμε υδατικά διαλύματα CH3COONa 0,1M (διάλυμα A) και NaF 1M (διάλυμα B).
Δ1. Να υπολογιστεί το pH του διαλύματος Α;
Μονάδες 4
Δ2. Πόσα mL H2O πρέπει να προσθέσουμε σε 10 mL του διαλύματος Α, για να μεταβληθεί το pH του κατά μία μονάδα;
Μονάδες 6
Δ3. Πόσα mL διαλύματος ΗCl 0,01M πρέπει να προσθέσουμε σε 10 mL διαλύματος Α, για να προκύψει ρυθμιστικό διάλυμα με pH=5;
Μονάδες 6
Δ4. 10 mL του διαλύματος Α αναμειγνύονται με 40 mL του διαλύματος Β και προκύπτουν 50 mL διαλύματος Γ. Να υπολογιστεί το pH του διαλύματος Γ.
Μονάδες 9
Δίνεται ότι:
• Όλα τα διαλύματα βρίσκονται σε θερμοκρασία θ=25°C, )COOH3CH(aK=10−5, Ka(ΗF) =10−4 , Kw=10−14
• Τα δεδομένα του προβλήματος επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις.

Χημεία Θετικής Κατεύθυνσης
– Πανελλήνιες 2011